بازیگر بزرگی كه قدرش شناخته نشد
روزنامه شرق نوشت: روز پایانی هر سال (بیست ونهم اسفند) یادآور درگذشت غریبانه «مهدی فتحی» بازیگر بزرگی است که زود رفت و قدرش آن چنان که باید، شناخته نشد.
او که حدود دو ماه آخر سال ۱۳۸۲ را در تنهایی و بی اطلاعی گذراند و چند عکسی هم که از او با لوله هایی که در بیمارستان به او وصل بود، انتشار یافت، کافی بود تا حالِ آدم را منقلب کند. مردی که روزگاری دور در اواخر دهه ۳۰ از اعضای فعال و مستعد تئاتر «آناهیتا» به سرپرستی «مصطفی اسکویی» بود و بیشتر از ۱۰ تئاتر صحنه ای و بیشتر از این تعداد تئاتر تلویزیونی را با این گروه به اجرا درآورد و در دوره های هنرکده آناهیتا هم به دعوت «اسکویی» یکی از مدرسان تئاتر و خصوصا فن بیان بود. «فتحی» آن قدر به تئاتر علاقه مند بود که تا اواخر دهه ۵۰ که به تبع تحولات انقلاب و سپس جنگ فعالیتهای تئاتری تعطیل و کم رنگ شد، فقط در این عرصه فعال بود و در سال ۶۶ و در آستانه ۵۰ سالگی به پیشنهاد «ابراهیم وحیدزاده» که قصد داشت نخستین فیلم خویش را با نام «تحفه ها» بسازد، وارد بازیگری سینما شد. در نیمه اول دهه ۶۰ هم به علت توقف فعالیت خیلی از بازیگران پیش از انقلاب و هم مساعدنبودن شرایط تئاتر، برخی از بازیگران زبده تئاتر وارد سینما شدند و درخشیدند که از آن جمله میتوان به هادی اسلامی، خسرو شکیبایی، داریوش ارجمند، اکبر زنجانپور، سعید پورصمیمی، پرویز پرستویی و... اشاره نمود. توفیق در فیلم «تحفه ها» که کمدی موقعیت شلوغی بود، سبب شد «فتحی» در همان قدم اول کاندیدای بازیگری در جشنواره ششم شود. او تا آخر دهه ۶۰ حدود شش فیلم بازی کرد که از آن میان فیلم حادثه ای-تاریخی «کشتی آنجلیکا/ محمد بزرگ نیا/ ۶۷» در نقش ناخدایی که به وسوسه دوستش «احمدبیگ/ارجمند» و به قصد یافتن محموله طلای غرق شده با کشتی راهی دریا می شوند، بازی درخشان و باورپذیری از خود به نمایش گذاشت و فیلم جاده ای «دستمزد/ مجید جوانمرد/ ۶۸» هم به نقش دوره گردی که با دوستش مجبور به حمل جسدی می شود، بیشتر به یاد مانده اند. وی در دهه ۷۰ هم حدود ۱۰ فیلم بازی می کند که از میان آنها نخستین ساخته «شهرام اسدی» یعنی «اوینار/ ۷۰» و هم فیلم مهم «آدم برفی/ ۷۳» در نقش چرچیل هتل داری هفت خط در استانبول با یک بازی، گویش و گریمی خاص و البته فیلم نامه و هدایت «داود میرباقری»، طنز موقعیت متفاوتی را در کنار مجموعه درخشان بازی های دیگر فیلم می آفریند. «مسعود کیمیایی» که در ایجاد نقش و زمینه ای مناسب برای بازیگران مستعد ید طولایی دارد، برای نقش «محسن خان دربندی» بزرگ زندان که فقط در دو سکانس گلریزان ابتدای فیلم برای آزادی «امیرعلی/ ارجمند» و اجازه ازدواج خواهرش در میانه فیلم حضور دارد، به سراغ «فتحی» می رود و او هم الحق بازی ماندگاری عرضه می دهد. بخصوص در هنگام ادای مونولوگ «گلریزون می نماییم برای کسی که آزاد میشه از این چاردیواری، که همه دنیا چاردیواریه» که لحن و بازی او بسیار تأثیرگذار است و هم صحنه ای که در دالان زندان کلاه از سر برداشته و پشت به دوربین به عمق می رود، بازی ظریف «فتحی» و نقش خوب نوشته و هدایت شده ارزشی بیشتر از نقش اول بسیاری فیلمها می یابد. او چندسالی را در این دهه در مجموعه ماندگار «امام علی/ میرباقری» به ایفای نقش می پردازد که نقش «عمروعاص» با نگاه ویژه «میرباقری» و بازی دقیق و زیرپوستی او به یکی از مؤثرترین و جذاب ترین نقش منفی های سینما و تلویزیون تبدیل می شود. چند فیلم و سریال بعدی او تا پیش از درگذشتش چندان نظرگیر نبودند. نقش های وی در چهار اثر برجسته کارنامه اش یعنی ناخدای جدی «کشتی آنجلیکا»، عمروعاص سیاس «امام علی (ع)»، هتل دار طناز و بدجنس «آدم برفی» و محسن دربندی بزرگِ تنهایِ زندان «اعتراض» نشان داده است که اگر شرایط (کارگردان کاربلد و نقشی خوب نوشته شده) مهیا باشد، ظرفیت های متنوعی برای ایفای نقش دارد. بده بستان های ظریف وی در بازیگری با «داریوش ارجمند» در این چهار فیلم نشان از تاثیر بازی خوبِ نقش مقابل در جلوه بیشتر بازی دارد. این چهار اثر جزء بهترین کارهای «ارجمند» هم به شمار می آیند. فتحی در اواخر عمر بار دیگر فرصت نقش آفرینی در تئاتر را می یابد و به کارگردانی «بهروز غریب پور» در نقش «ژان والژان» در تئاتر «بینوایان» اثر جاویدان «ویکتور هوگو» به روی صحنه می رود و الحق بازی به یادماندنی از خود عرضه می دهد. او قابلیت های زیادی داشت که اگر فرصت حضور در کارهایی بهتر با کارگردانانی خوش فکر را بیشتر می یافت، از او کارنامه ای پربارتر به یادگار می ماند. هرچند افرادی مانند فتحی، شکیبایی و اسلامی زود از میان ما رفتند؛ اما اگر ظرفیت های مناسبی برای بازیگری مهیا باشد، هنوز افرادی مانند بهزاد فراهانی، سعید پورصمیمی، اکبر زنجانپور و سیاوش طهمورث می توانند بدرخشند. ۵۸۵۸
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب