زهره روزی اقیانوس داشته است؟
شاه بلاگ: دانشمندان حوزه فضا تلاش می کنند با اکتشاف در سیاره زهره، به بررسی جو آن بپردازند و امکان سکونت را در آن ارزیابی کنند.
به گزارش شاه بلاگ به نقل از ایسنا و به نقل از نیچر، بعد از سال ها انتظار، ناوگانی از سفینه های فضای به سمت سیاره زهره حرکت می کنند. خبر ناسا در مورد دو ماموریت جدید به سمت نزدیک ترین همسایه سیاره ای ما یعنی زهره، دانشمندان را بسیار خوشحال کرد. حالا اروپا نیز از این مساله پیروی کرده و ماموریت خودرا تصویب کرده است. اکتشافاتی از این دست، این احتمال را به وجود می آورد که شاید سرانجام بتوان به سوالات اساسی در مورد سیاره زهره پاسخ داد. سوالاتی از قبیل که آیا این سیاره زمانی اقیانوس داشته و قابل سکونت بوده است و یا اینکه هنوز هم آتش فشان فعال دارد یا خیر.
ناسا در دوم ژوئن اعلام نمود که می خواهد دو فضاپیما را در این دهه به زهره بفرستد؛ مدارگرد "VERITAS" که از سطح سیاره نقشه برداری می کند و "+DAVINCI" که کاوشگری را برای نفوذ کردن به جو سیاره زهره در اختیار دارد. "آژانس فضایی اروپا"(ESA) نیز در ۱۰ ژوئن اعلام نمود که می خواهد مدارگرد خود موسوم به "EnVision" را در سال ۲۰۳۰ برای گرفتن تصاویر واضح از سطح زهره، به فضا پرتاب کند.
"کالین ویلسون"(Colin Wilson)، دانشمند سیاره ای "دانشگاه آکسفورد"(University of Oxford) و از سرپرستان گروه EnVision اظهار داشت: ما خوشحالیم که کوشش های ما به ثمر رسیده اند.
دو فضاپیمای ناسا، اولین ماموریت به سیاره زهره از زمان پرتاب مدارگرد "ماژلان"(Magellan) در سال ۱۹۸۹ خواهند بود. EnVision، اولین ماموریت آژانس فضایی اروپا به سیاره زهره بعد از ماموریت "ونوس اکسپرس"(Venus Express) در سال ۲۰۰۵ است. هم اکنون، تنها کاوشگری که به دور زهره می گردد، کاوشگر "آکاتسوکی"(Akatsuki) است که در سال ۲۰۱۵ به این سیاره رسید و درحال بررسی جو این سیاره است. "هاکان اسودهم"(Håkan Svedhem)، دانشمند سابق پروژه ونوس اکسپرس اظهار داشت: زهره برای مدتی طولانی، یک سیاره فراموش شده بوده است.
در حالی که جامعه دانشمندان علوم سیاره ای، تایید پرتاب این ماموریت ها را جشن می گیرند، "نیچر" به بررسی سوالاتی پرداخته است که دانشمندان امیدوارند این ماموریت ها بتوانند به آنها پاسخ دهند.
چرا زهره و زمین با یکدیگر متفاوت هستند؟
یکی از سوالات مهم در مورد سیاره زهره این است که چرا این سیاره به رغم داشتن اندازه مشابه زمین و فاصله مشابه با خورشید، بجای اینکه جای مناسبی جهت زندگی باشد، محلی جهنمی با جو مسموم بشمار می رود که بیشتر از دی اکسید کربن تشکیل شده و دمای سطح آن به قدری گرم است که سرب را ذوب می کند.
"پل بیرن"(Paul Byrne)، دانشمند سیاره ای "دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی" (NC State) اظهار داشت: چرا زهره که سیاره خواهر ما محسوب می شود، سیاره دوقلوی ما نیست؟ چگونه سیاره ای وجود دارد که از نظر عملکرد مشابه زمین است اما تاریخچه کاملا متفاوتی دارد؟
دانشمندان برای پاسخ دادن به این پرسش، از ماموریت هایی استفاده می کنند تا به بررسی نحوه تکامل آن بپردازند. VERITAS و EnVision هر دو برای این هدف، بسیار مهم خواهند بود و هر کدام از آنها با تصویربرداری از سطح سیاره زهره بواسطه ابزارهای خود، این سیاره را بررسی خواهند کرد
ماموریت +DAVINCI، یک مدارگرد را در بر دارد که با بهره گیری از پرتو ماوراءبنفش و مادون قرمز، از سیاره زهره تصویربرداری می کند. همین طور یک کاوشگر کروی کوچک را شامل می شود که به بررسی جو زهره می پردازد. ویلسون اظهار داشت: این اطلاعات، سرنخ هایی جهت بررسی شکل گیری ابتدایی و تکامل سیاره زهره هستند.
آیا سیاره زهره روزی اقیانس داشته است؟
بررسی این مساله که آیا سیاره زهره تا حالا آب مایع در سطح خود داشته یا خیر، برای درک تفاوت این سیاره با زمین بسیار مهم می باشد. ستاره شناسان می توانند نشانه هایی از وجود آب در گذشته را در جو این سیاره ببینند اما معین نیست که آیا این آب، از اقیانوس ای باستانی روی سطح سیاره نشات می گیرد که با گرم شدن زهره از بین رفته اند یا اینکه آب تنها بعنوان بخار اولیه در تاریخچه این سیاره وجود داشته است. مورد نخست نشان میدهد که این سیاره نیز روزی مانند زمین قابل سکونت بوده است.
ماموریت + DAVINCI هنگام بررسی جو سیاره زهره، برای پاسخ دادن به این پرسش مفید خواهد بود. "جیمز گاروین"(James Garvin)، دانشمند ناسا و از سرپرستان ماموریت + DAVINCI اظهار داشت: کاوشگر + DAVINCI به نمونه برداری از جو در ارتفاعات پایین می پردازد و بررسی های دقیقی را انجام می دهد تا گازهای موجود در جو را مشخص نماید. این اطلاعات از داده هایی که کاوشگرهای "ونرا"(Venera) در ۱۹۶۰، ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ ارایه داده اند، پیشی خواهد گرفت.
وی اضافه کرد: این نشانه های شیمیایی، به ما در مورد تاریخچه، ماندگاری و ماهیت اقیانوس های گذشته خواهند گفت. این اطلاعات، شرایطی را فراهم می کنند تا بتوانیم یک مدل بزرگ اقلیمی را طراحی نماییم و سوالاتی را در مورد ماموریت هایی مانند VERITAS و EnVision بپرسیم.
آیا سیاره زهره، قاره هایی داشته است؟
حدود هفت درصد از سیاره زهره در نواحی مرتفعی موسوم به "Tesserae" پوشیده شده است که سطح آنرا احاطه کرده اند. بیرن اظهار داشت: همین نواحی مرتفع ممکنست که معادل قاره های روی زمین باشند.
ماموریت VERITAS برای فهمیدن این موضوع، ترکیب این نواحی مرتفع را بررسی خواهد کرد؛ همچون مقایسه محتوای سنگ های آتشفشانی بازالت در آنها با محتوای سنگ های نواحی ارتفاعات پایین تر.
کاوشگر + DAVINCI، روی یکی از این نواحی مرتفع موسوم به Alpha Regio فرود خواهد آمد و هنگام فرود آمدن، حدود ۵۰۰ عکس خواهد گرفت. بااینکه این فضاپیما نهایتا از بین خواهد رفت اما شانس کمی هم وجود دارد که قبل از نابود شدن با دما و فشار شدید، بتواند برای چند دقیقه روی سطح سیاره زهره بماند. تصاویر گرفته شده از Tesserae می توانند روشنگر باشند.
آیا آتش فشان های زهره فعال هستند؟
کاوشگرهای پیشین نشان داده اند که آتش فشان هایی در سیاره زهره وجود دارند اما معین نیست که این آتش فشان ها در چند هزار سال قبل فعال بوده اند یا هم اکنون نیز فعال می باشند. هم VERITAS و هم EnVision با نقشه برداری از سطح زهره، به این پرسش پاسخ خواهند داد. انتظار می رود که تصاویر بسیار واضح EnVision از این سیاره، خاصیت هایی را آشکار کنند که پیش تر دیده نشده اند.
کاوشگر آکاتسوکی، تغییرات اخیر در میزان پرتو ماوراءبنفش جذب شده توسط جو سیاره زهره را مشاهده کرده است که شاید نشان دهنده فعالیت آتش فشانی باشند. "ماساتو ناکامورا"(Masato Nakamura)، مدیر پروژه آکاتسوکی اظهار داشت: تغییرات اقلیمی سیاره زهره ممکنست به فعالیت آتش فشانی مرتبط باشند.
آیا در سیاره زهره، فسفین جود دارد؟
دانشمندان در سال قبل اعلام نمودند که در سیاره زهره، "فسفین"(phosphine) کشف کرده اند. نحوه تولید این ماده مشخص نبود اما این احتمال وجود داشت که بواسطه زندگی میکروبی در جو به وجود آمده باشد.
نتایج پژوهش از آن زمان زیر سوال رفته و وجود فسفین در سیاره زهره به شدت مورد بحث قرار گرفته است. این بحث ممکنست که نهایتا با کمک + DAVINCI حل شود و این فضاپیما بتواند فسفین را هنگام نمونه برداری از جو تشخیص دهد.
آیا روی سیاره زهره برف وجود داد؟
قله های سیاره زهره بصورت عجیبی بازتابنده هستند؛ مانند قله های زمین هنگامی که روی آنها در ارتفاعات خاصی، برف و یخ می نشیند. با توجه به این سیاره زهره برای وجود آب، بسیار گرم است و دانشمندان را به فکر می اندازد که آیا نواحی انعکاسی ممکنست چیز دیگری باشند.
یکی از احتمالات، وجود ماده ای موسوم به برف نیمه رسانا (semiconductor snow) است. این ماده، فلزاتی را شامل می شود که می توانند در این ارتفاعات متراکم شوند و بواسطه فعالیت آتش فشانی تولید می شوند. ممکنست که + DAVINCI بتواند این مواد را در جو تشخیص دهد. VERITAS و EnVision نیز وجود رسوبات را در مجاورت منافذ آتش فشانی جستجو خواهدنمود.
ویلسون اظهار داشت: شاید روزی پژوهشگران بتوانند از کوه ها بطور مستقیم با کمک یک فرودگر نمونه برداری کنند. این کار از نظر فنی ممکن خواهد بود.
منبع: شاه بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب