زاینده رود محصول انباشت اشتباهات مدیریت آب و توسعه نامتناسب سرزمینی
عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زمین اظهار داشت: مشکلات در ارتباط با زاینده رود به علت انباشت اشتباهات مدیریت آب و توسعه نامتناسب سرزمینی به وجود آمده است.
به گزارش شاه بلاگ به نقل از خبرگزاری ایرنا از روابط عمومی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، «حمید نظری» دانشیار پژوهشکده علوم زمین با تکیه بر این که ایران کشوری خشک است و با آغاز گرمایش جهانی خشک تر خواهد شد، اظهار داشت: ما در آغاز گرمایش جهانی به روایتی در آغاز انقراض ششم جهانی قرار داریم و چاره ای نداریم که همسو با آمایش سرزمینی، تصمیم بگیریم که در چه مناطقی کشاورزی و با چه الگوی کشتی رونق گیرد و در چه مناطقی صنعت توسعه یابد.
وی در مورد وضعیت تنش آبی و خشکی زاینده رود، اظهار داشت: امروزه شرایط خشک شدن و آلاینده های زیست محیطی حوضه زاینده رود بیشتر از مشکلات کم بارشی و طبیعی حاصل انباشت اشتباهات راهبردی مدیریت آب، بی توجهی و عدم توسعه متناسب سرزمینی بوده که در طول چند دهه به صورت پی در پی تکرار شده، ضمن آنکه در این مدت به تدریج جمعیت این منطقه افزایش پیدا کرده و در چنین شرایطی با دهه ها بی توجهی مشکل امروزه خشکی زاینده رود چه در بالارود، پیکره رودخانه و چه در تالاب گاوخونی در پایانه خاوری آن چون زخمی کهنه از میان صدها زخم سر باز کرده است.
عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زمین با تکیه بر این که صنایعی مانند صنایع فولاد که افزون بر آلایندگی بسیار آب بر هم هستند، نباید در مناطق کویری و خشک راه اندازی شوند و کشورهایی که چنین صنایعی را توسعه داده اند، تلاش بر توسعه این صنایع در کرانه دریاها دارند، بنابراین باید نتیجه گرفت که دست کم در کشوری همچون ایران با حدود ۶ هزار کیلومتر خط ساحلی در شمال و جنوب، داشتن مجتمع های صنعتی از این دست در مناطق خشک و کویری مرکز کشور، غیر منطقی و در تضاد با اصول پایه آمایش سرزمین است. افزون بر آنکه وقتی چنین مجتمع هایی در مناطق کویری ساخته شد، تأمین خوراک آن از دور دست خود مسئله و مشکلی بر مشکلات دیگر شد.
وی، تأمین نیمی از خوراک مجتمع فولاد مبارکه را از مناطقی چون یزد و طبس و نزدیک و نیم دیگر وابسته به واردات از خارج و چون صادرات آن از بنادر جنوبی دانست و خاطرنشان کرد: نبود زیرساخت لازم همچون دسترسی به خطوط راه آهن، تولید و صادرات از مجتمع های فولاد مبارکه را هیچگاه قابل رقابت با بازیگران این صنعت در جهان نخواهد کرد.
نظری تصریح کرد: از نظر میزان ذخایر آب و کاهش بارش ها، با تمامی کاهش نرخ بارندگی ها حتی حالا هم شاهدیم که زاینده رود در بالارود (محدوده شهر سامان) قبل از گذر از سد زاینده رود در باختر اصفهان همچنان بسیار پر آب است، ولی شوربختانه زاینده رود با رسیدن به «چادگان» محل راه اندازی سد زاینده رود، در ابتدای سد و دریاچه آن و سپس حوضچه ها و استخرهای ذخیره آب صنایع فولاد مبارکه می پیوندد. این حوضچه ها کم و بیش ذخیره ای به اندازه حجم آب مصرفی شهر اصفهان را در خود جای داده اند! به عبارتی دیگر آبی برای انتقال به پایین دست باقی نمی ماند.
وضعیت بحران زده کشاورزی و چالش آب
نظری تصریح کرد: در استان اصفهان از زمان های دور در منطقه «لنجان» کشت برنج رونق داشته است و موردی نیست که امروز به آن پرداخته شده باشد، ولی باید تعجب نماییم که چرا در منطقه ورامین به کشت برنج مبادرت شده است و یا این که چه کسانی و با چه منطقی مبادرت به کشت آن در حاشیه کویر کرده اند.
آغاز عصر گرمایش جهانی استفاده از انرژی های پاک
این دانشیار پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور ایران را کشوری خشک دانست که با آغاز گرمایش جهانی خشک تر خواهد شد، اظهار داشت: ما در آغاز گرمایش جهانی به روایتی در آغاز انقراض ششم جهانی قرار داریم و تمام علائم زمین شناختی و زیستی انقراض جهانی را داریم؛ ازاین رو باید از انرژی های پاک چون خورشید، باد و به صورت کلی همه انرژی های سبز استفاده نماییم تا هم پای روزآمدی در کشاورزی، نوع کشت را هم متناسب با اقلیم و آمایش سرزمین تغییر دهیم. راه علاج بی آبی حوضه ای همچون زاینده رود و منطقه اصفهان کاهش استفاده آب توسط مردم نیست. بیشتر از آنکه مصرف مردم بالا باشد (که هست) ناهماهنگی، عدم توازن روش و فناوری های کشت و صنعت و البته هدررفت آب را داریم که به علت فرسوده و کهنگی سامانه های انتقال آب است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب